´s Lands wijs, ´s lands eer

Een Engelsman zegt “That´s a very good point you made there.” Een Nederlander is vaak ietsje directer met “Je lult uit je nek!” Bij een Duitser heeft de baas altijd gelijk. Bij een Nederlander heeft de baas nooit gelijk. Althans, in mijn ervaring. Tegen mij zeiden ze altijd “Je lult uit je nek!” Ik speelde die waarheid als een koe op mijn beurt meteen weer door aan mijn baas.

Wat zegt u? Ik overdrijf? Oh, u bedoelt over Duitsers.

Nou ja, ik wil alleen maar aangeven dat mensen in Europa grosso modo weliswaar gelijk zijn, maar dat kleine regionale verschillen nu eenmaal niet vallen te ontkennen. Een Nederlander zal in het Engels antwoorden als hij in eigen land(!) op straat in het Engels aangesproken wordt. Als hij in het Duits aangesproken wordt, antwoordt hij in het Duits. Heeft een Duitser of een Engelsman u weleens in het Nederlands geantwoord als u hen in hun eigen land in het Nederlands aansprak? Wat zegt u? Dat heeft u nooit gedaan? Een Brit of Duitser in eigen land aanspreken? Oh, u bedoelt niet in het Nederlands. Kijk, dat bedoel ik nou — regionale verschillen.

Een Brit zal u met een ernstig gezicht (alsof ie het zelf gelooft) op het hart drukken, dat uw Engels vlekkeloos is als u zonder haperen yes, no of fuck kunt uitbrengen. Een Portugees gaat over de grond liggen rollenbollen van het lachen, als u een woord gebruikt dat geen deel uitmaakt van zijn dagelijkse vocabulaire. Dat zeg ik — regionale verschillen.

Toen ik een week in Portugal was, zei een Brit die er al vijf jaar verbleef, tegen me dat ik zo goed Portugees sprak. Ik kende welgeteld twee woorden: Não sei! Het was me onderhand namelijk opgevallen dat dat het standaardantwoord was onder de autochtone bevolking. Nou, dat kon deze jongen ook.

Hè? Wat ´t betekent? Dat weet ik niet.

Zo is mij na vijftien jaar inmiddels wel opgevallen dat Portugezen liever geen nee zeggen. Dat vinden ze onbeleefd of zo. Men moet evenwel effe één kleinigheid in het oog houden: hun ja kan twee dingen betekenen.

Wat zegt u?

Nou, negen van de tien keer nee vind ik wat overdreven.
Anders gezegd, u lult uit uw nek. Acht van de tien keer vind ik mooi genoeg.
Dus als iemand tegen u zegt “Ja, ik kom morgen!”, kijk dan niet vreemd op als u de man nooit van z´n lang zal ze leven nog terugziet. Regionale verschillen in Europa, noem ik dat.

Het ja zeggen en nee doen heeft iets met beleefdheid te maken…

Hè? Ja, ik ben ook nog aan het zoeken!

Beleefdheid gepaard aan het zichzelf niet serieus nemen. Zo van: “Ach, Jaap zal vandaag veel belangrijkere dingen aan zijn hoofd hebben dan mijn persoontje.” Hij staat er geen moment bij stil, dat Jaap zijn agenda schoongeveegd heeft en zijn rode telefoon rustig laat rinkelen, omdat Zé Povinho ieder moment voor de deur kan staan.

Kortom, er zijn dagen dat ik het lastig vind iemand serieus te nemen die zichzelf niet serieus neemt.

Het is daarom, dat ik me kan voorstellen dat regionale verschilletjes in het Brusselse tot misverstanden kunnen leiden — ja, zelfs tot wrijving.

Laten we dat mediterrane gebruik “ja zeggen en nee doen” even als voorbeeld aanhouden. Hoe denkt u dat zulks valt bij een minister — we noemen hem voor het gemak Wopke — die bovendien uit een deel van Nederland komt waar de hoofdregel luidt: in man, in man; in wurd, in wurd (in uitspreken als un, man als mon en wurd als wud).

Hè?

Ja, dat denk ik ook.

Evengoed is het wel koddig natuurlijk dat de Nederlandse koopmansgeest door de eeuwen heen een groot respect had voor regionale verschillen en bereid was met alle winden mee te waaien als… ja, als er maar meer aan de eigen strijkstok bleef hangen, dan aan die van de ander. Betaalden we voor Manhattan niet iets van zestig gulden aan de indianen? Konden ze toch maar mooi van aan de zwier gaan. In Amsterdam bijvoorbeeld.

Echter, het Nederlandse respect en aanpassingsvermogen zitten opeens op het absolute nulpunt zodra er iets meer aan de strijkstok van de ander dreigt te blijven hangen. Nederlandse koopmansgeest. Ach ja, regionale verschillen!

Dit vind je misschien ook leuk...

1 reactie

  1. Jaap Slager schreef:

    Oeps, die titel had ik al eens eerder gebruikt, zie ik nu.