Ju
Ik heb in mijn blog al heel wat inkt laten vloeien over de gestage – doch verre van consequente – beweging in het Hollands waarbij steeds vaker een 2de persoonsvorm geplakt wordt aan het persoonlijk voornaamwoord ‘u’, indien dat het onderwerp in de zin is, terwijl daar van oudsher toch een 3de persoonsvorm bij hoort.
Maar nu kom ik in de Nederlandse journalistiek, die zich gek genoeg altijd van het Hollands bedient, ook een omgekeerde tendens tegen. Neem bijvoorbeeld de volgende zin, die ik vorige week ergens las: Want of je het nu wil of niet: ze zijn het fundament van onze samenleving.
En, nee, het gaat niet om een weggevallen letter, want er zijn talloze voorbeelden te vinden. Let maar eens op!
Vandaag weer eentje op de site van het NOS-nieuws: ‘Als je wil dat mensen aardig zijn, dan moet je daar zelf mee beginnen.’ Even los van het twijfelachtige waarheidsgehalte van de bewering (is aardig zijn gereduceerd tot een kwestie van quid pro quo?) is dat weer een voorbeeldje van de opschuiving van ‘je’ naar een 3de persoonsvorm.
Ik zou het fenomeen ook anders kunnen verklaren. Namelijk door te opperen dat steeds meer journaille ‘men’, waarbij wel degelijk een 3de persoonsvorm hoort, als te formeel of zelfs archaïsch ervaart, en het domweg vervangt door het als informeler gevoelde ‘je’, zonder daarbij verder acht te slaan op congruëntie met de persoonsvorm.
Vandaag, 3 januari, nog een: ‘Je wil niet dat je militairen mobieltjes gebruiken.’