De rommelende onderbuik

Heb u dat ook – dat je gedachteloos een artikel leest en achteraf niet goed meer weet wat de strekking was, maar er toch ergens in je achterhoofd een passage is blijven hangen die je niet meer loslaat? Dat overkomt mij nu weer. Het is volgens mij een overblijfsel van een in een afwezige bui gelezen artikel in een ouwe New Statesman. Maar ik heb een hele stapel van die krengen liggen dus vraag me niet de betreffende passage terug te zoeken teneinde correct te citeren.

Het kwam er ongeveer op neer dat de gemiddelde Leave-stemmer er niet zo mee kon zitten dat hij of zij persoonlijk er door Brexit financieel op achteruitgaat, zolang de ruling class er maar veel méér op achteruitgaat. Kijk, en daar hebben we de keutel bij het schone end, om maar even een knoert van een frisisme te bezigen – de opgekropte afkeer jegens de elite die de onderkant van de samenleving sinds ´s mensen heugenis aan het economische lijntje heeft weten te houden met hier een dubbeltje meer en daar een kwartje minder, onder het ijzeren motto ´je moet ze net tevreden genoeg houden dat ze niet in opstand komen en ons van het pluche komen kieperen´. 

In dat licht moeten we de verkiezingsoverwinning van Trump twee jaar geleden volgens mij ook zien. Het was niet zozeer een stem op die lul-met-vingers, het was veeleer een revolte tegen de gevestigde orde – in de stellige overtuiging dat een stem op Clinton alleen maar meer-van-hetzelfde zou hebben betekend.

In Europa is het besef dat de ruim gesorteerde trukendoos der heersende klasse wellicht haar beste tijd gehad heeft, naar het schijnt nog niet ten volle doorgedrongen. Waarom anders zou Macron de woordvoerder van de Gele Hesjes – wie dat ook zijn moge – gesommeerd hebben aan de onderhandelingstafel aan te schuiven? De vuurvaste elitaire filosofie (dus ook die van Macron) is: als het hoofd van de beweging eenmaal de smaak te pakken heeft van onze copieuze lunches, dan is het verder een kwestie van inpalmen, binnenhalen en neutraliseren. En wat is het Gele Hesjes-monster zonder woordvoerend orgaan? Inderdaad, niet meer dan een kip zonder kop. Missie volbracht, gevaar geneutraliseerd.

Macrons misrekening in deze is even dat de Gele Hesjes helegaar nog geen meneer of mevrouw-de-voorzitter hebben die gepaaid en gecorrumpeerd dient te worden. Hahaha! De meest in het oog lopende overeenkomst tussen mij en Macron is natuurlijk dat we allebei een echtgenote hebben die 24 jaar ouder is. Echter, het verschil tussen ons is dat Macron een overwinnelijk groepje raddraaiers van jeunes gens jaunes ziet, terwijl ik duidelijk de omtrekken ontwaar van een zich traag verheffende, geglobaliseerde onderbuik vol onvrede. 

Die onderbuik is gebaat bij niet te paaien botteriken die overal NEE op zeggen als woordvoerders – in de traditie van Boris Jeltsin en Boris Johnson. Het probleem met zulke mannen is even, dat ze wel overal nee op kunnen zeggen, maar du moment dat ze zelf mogen zeggen hoe het verder moet, met de mond vol tanden blijken te staan. Toen man-met-visie Gorbatchov barstte onder de onbuigzaamheid van Jeltsin, had laatstgenoemde niets meer te zeggen. Jeltsins nalatenschap: Poetin. Dankuwel-alstublieft! En je zult zien dat de andere Boris J straks, uitgeput van het zagen aan de poten van May, ook zijn kruit verschoten heeft. Ja, hoor ´s, Boris!

Maar ik dwaal af. Wat ik zeggen wil is dat die Gele Hesjes-beweging volgens mij schromelijk onderschat wordt. Goed, Macron heeft met de traditionele truc van ´hier een dubbeltje meer en daar een kwartje minder´ de overgrote meerderheid van het Franse stemvee alweer aan zijn zijde – Ça suffit, les gars! Maar ondergetekende wil even aangetekend hebben, dat het ogenschijnlijk lokale lam in een mellow yellow hesje zich weleens zou kunnen ontpoppen tot een globale wolf in een kogelvrij schapenwollen vestje.